Promienie UVA i UVB to dwa główne rodzaje promieniowania ultrafioletowego, docierającego do powierzchni ziemi. To pierwsze penetruje głębsze warstwy skóry, a to drugie odpowiada za występowanie poparzeń słonecznych. Co warto wiedzieć o działaniu promieniowania ultrafioletowego na skórę człowieka?
Promieniowanie ultrafioletowe
Czym jest promieniowanie ultrafioletowe? Najprościej mówiąc, jest to promieniowanie elektromagnetyczne niewidzialne dla oczu, o długości fali krótszej niż światło widzialne i dłuższej niż promieniowanie rentgenowskie. Wyróżnia się trzy zakresy promieniowania UV, takie jak:
- UVA – stanowi ok. 95% promieniowania UV, jakie dociera do powierzchni ziemi. Odpowiada głównie za przebarwienia, fotostarzenie się cery i osłabienie układu odpornościowego.
- UVB – stanowi ok. 5% promieniowania UV docierającego do ziemi. Może prowadzić do powstawania poparzeń słonecznych, uszkodzeń DNA i zwiększonego ryzyka raka skóry.
- UVC – nie dociera do powierzchni ziemi, gdyż jest pochłaniane przez warstwę ozonową atmosfery.
Faktem jest, że promieniowanie UV jest emitowane zarówno przez słońce, jak i lampy stosowane w solariach. Ekspozycja na promieniowanie ultrafioletowe skutkuje nie tylko zmianami skórnymi, lecz także może prowadzić do rozwoju chorób oczu. Konieczna jest zatem ochrona przeciwsłoneczna przez cały rok. Intensywność promieniowania tego typu zwiększa się przez wzrost wysokości nad poziomem morza i pory roku. Oczywiście latem występuje największa intensywność promieni UVA i UVB, zwłaszcza w godzinach od 10 do 16, gdy słońce znajduje się wysoko na niebie.
Promienie UVA – wpływ na skórę
W jaki sposób promienie UVA oddziałują na naszą skórę? Docierają one do skóry właściwej i mimo tego, że są kojarzone z negatywnymi skutkami, mają też kilka plusów. Są niezbędne do syntezy witaminy D w skórze, odgrywającej istotną rolę w procesach fizjologicznych organizmu. Umiarkowana ekspozycja na promieniowanie UVA zwiększa poziom serotoniny, co z kolei skutkuje lepszym samopoczuciem! Poza tym ten rodzaj promieniowania często jest stosowany w terapii niektórych chorób skórnych (bielactwo, AZS, łuszczyca). Nie zapominajmy także o negatywnym wpływie oddziaływania promieni UVA na skórę. Mogą one osłabiać komórki układu odpornościowego, prowadzić do utraty elastyczności i jędrności skóry, powstawania zmarszczek i przebarwień, czy też zwiększonego ryzyka rozwoju czerniaka. Dodatkowo mogą powodować powstawanie plam pigmentacyjnych i nasilać alergie skórne.
Promienie UVB – wpływ na skórę
Promieniowanie UVB penetruje skórę płycej – dociera do naskórka, czyli epidermy. Współdziała z promieniami UVA w procesie syntezy witaminy D i jest stosowane w fototerapii niektórych schorzeń skórnych. Jeśli chodzi o negatywne skutki promieni UVB, są one takie same jak przy UVA. Ponadto nadmierna ekspozycja prowadzi do poparzeń słonecznych, uszkodzenia DNA w komórkach skóry i zwiększenia ryzyka nowotworów skóry.
Jak skutecznie ochronić się przed promieniami ultrafioletowymi? Przede wszystkim powinniśmy stosować kremy z filtrem SPF przez cały rok i unikać ekspozycji na słońce w godzinach 10-16 w najbardziej upalne dni.
